top of page
Yazarın fotoğrafıHakan AKIN

BREXİT SONRASI TÜRKİYE-UK DIŞ TİCARET VE TAŞIMACILIK PROSEDÜRLERİ

Gümrük vergileri BK hükümeti, Geri Çekilme Anlaşması’nın Parlamentoda reddi sonrasında 13 Mart 2019 tarihinde anlaşmasız ayrılık durumunda uygulanacak geçici gümrük vergilerini yayımlamıştır.  Bu kapsamda, Brexit sonrasında 12 aylık bir süreyle BK ithalatının yaklaşık % 87’sinde gümrük vergisi uygulanmayacağı, İrlanda Cumhuriyeti’nden yapılacak ithalatta ise gümrük kontrolü yapılmayacağı ifade edilmektedir. Söz konusu gümrük vergilerine https://www.gov.uk/government/publications/temporary-rates-of-customs-duty-on-imports-after-eu-exit adresinden ulaşılabilmektedir. BK Gümrük Kodu, 2018 Vergi Yasası’nda (http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2018/22/contents/enacted) ve beyannameye yönelik süreçler ise söz konusu yasaya ilişkin ikincil mevzuatta (http://www.legislation.gov.uk/uksi/2018/1248/part/1/made) düzenlenmektedir. Ortak Transit Rejimi Ortak Transit Rejimi; 1987 yılında imzalanan Ortak Transit Sözleşmesine taraf olan AB ve EFTA üyesi ülkeler arasında eşyanın gümrük vergilerinin askıya alınarak taşındığı sistemdir. Bu taşıma işlemi 2005 yılından itibaren “Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi” (NCTS) adı verilen sistem ile elektronik mesajlar kullanılarak beyan ve takip edilmektedir. Ülkemiz, 1 Aralık 2012’de Ortak Transit Sözleşmesine katılarak, NCTS uygulamasına dahil olmuş ve taşımacılık sektörü açısından Avrupa Birliği’ne entegre olmuştur. Sistem halihazırda Türkiye ile birlikte 35 ülke tarafından kullanılmaktadır. Tüm işlemler elektronik sistem üzerinden yürütüldüğünden taşımacılık sektörü için önemli bir rekabet avantajı sağlamaktadır. Böylelikle, Türkiye’den bir AB ülkesine yapılacak karayolu taşımasında örneğin Ankara’dan açılacak bir T1 beyannamesi ile Hamburg ya da Londra’ya kadar eşyanın tek beyan ve tek teminat ile taşınması mümkün olmaktadır. BK, Ortak Transit Rejimi (OTR) üyeliğini Brexit sonrasında kendi adına sürdürecektir. Ürünlerin OTR kapsamında Dover, Eurotunnel veya Holyhead üzerinden BK’ya hareket etmesi halinde, mallar BK’ya girmeden önce geçici süreliğine eşya taşıyan araçların ‘Transit Refakat Belgesi’ ve ‘Araç Kayıt Numarası’ belgelerini sunması gerekecektir. Menşe ve Dolaşım Belgeleri Eşyanın doğrudan Türkiye’den veya AB üzerinden dolaylı olarak BK’ya gitmesi halinde; diğer üçüncü ülkelerden ithal edilen eşya ile aynı muameleye tabi tutulacaktır. Halihazırda olduğu üzere, eşya BK sınırında  gümrük beyanına tabi olacaktır. Bu çerçevede BK’nın üçüncü ülkelere yönelik uyguladığı sistemler geçerli olacaktır. Söz konusu sistemlerin ayrıntısına https://www.gov.uk/government/collections/uk-trade-tariff-volume-3-for-cds vehttps://www.gov.uk/government/collections/uk-trade-tariff-volume-3-for-chief web sitelerinden ulaşmak mümkündür.  BK, eşyanın doğrudan Türkiye’den geldiği hallerde, sanayi ve işlenmiş tarım ürünleri için A.TR dolaşım belgesini, tarım ürünleri ve AKÇT ürünleri için EUR.1 ve EUR-MED gibi menşe ispat belgelerini kabul etmeyecektir. Türkiye ve BK arasında herhangi bir tercihli düzenleme olmayacağından ötürü, anti-damping vergisi gibi bazı ticaret politikası önlemleri uygulanması halinde tercihsiz menşe kuralları geçerli olacak ve menşe şahadetnamesi kullanılması gerekecektir. Bu hallerde, Brexit sonrasında BK tarafı mevcut şahadetnamelerde esasen bir değişikliğe gitmemiş olmakla beraber, şahadetnameler doldurulurken varış ülkesi olarak “EC/European Community” yerine “UK/United Kingdom” yazılması gerekmektedir. Öte yandan; AB ile BK arasında Geçici Basitleştirilmiş Usuller (Transitional Simplified Procedures-TSP) uygulanacak olup, Türkiye’den gönderilen ve AB’de serbest dolaşıma girdikten sonra BK’ya gidecek eşyanın da bu kolaylıklardan yararlanması mümkün olacaktır. TSP geçici olarak 12 aylık bir süre için geliştirilmiş bir uygulama olup, BK’lı ithalatçıların AB’den ürün ithalini kolaylaştırmaktadır. TSP’den yararlanmak için ithalatçının BK’da yerleşik olması ve EORI numarası bulunması, ürünün AB’den BK’ya gitmesi (AB dışından AB’ye gelen ve BK’ya gidecek ürünlerin gümrük formalitelerini tamamlamış olması) gerekmektedir. Eşyanın herhangi bir özel gümrük rejimine tabi tutulması ve AB dışından doğrudan BK’ya gönderilmek istenmesi halinde söz konusu ürünler TSP’den yararlanamayacaktır. TSP ile ilgili ayrıntılı bilgiye: https://www.gov.uk/guidance/register-for-simplified-import-procedures-if-the-uk-leaves-the-eu-without-a-deal adresinden ulaşılabilmektedir. -ÜLKEMİZCE BK’DAN İTHALATTA UYGULANMASI ÖNGÖRÜLEN GÜMRÜK VERGİLERİ VE GÜMRÜK PROSEDÜRLERİ Gümrük vergileri BK’dan ithal edilen ürünlere hâlihazırda İthalat Rejimi Kararı’nın 1 no’lu sütununda yer alan gümrük vergisi oranları uygulanmakta olup Brexit sonrasında söz konusu Kararın “Diğer Ülkeler” sütununda yer alan gümrük vergileri geçerli olacaktır. Ayrıca, BK’dan ülkemize ithal edilecek ürünler, AB üzerinden A.TR Dolaşım belgesi ile gelse dahi ilave gümrük vergisine tabi olacaktır.  Menşe ve Dolaşım Belgeleri Mevcut durumda, 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı kapsamında, AB ile sanayi ve işlenmiş tarım ürünlerinin ticaretinde serbest dolaşım prensibi kapsamında A.TR Dolaşım Belgesi kullanılmaktadır. Tarım ürünleri ile AKÇT ürünleri ticareti ise serbest ticaret düzenlemeleri çerçevesinde yürütülmekte ve eşyanın menşei EUR.1, EUR-MED Dolaşım Belgesi, Fatura Beyanı veya EUR-MED Fatura Beyanı ile ispat edilmektedir. BK’nın AB’den anlaşmasız ayrılması halinde, BK, ülkemiz gümrük vergisi uygulamaları açısından üçüncü ülke statüsünde olacak, ticarette bu belgelerin kullanımı mümkün olmayacaktır. BK, Türkiye’nin ilave gümrük vergisi uygulaması açısından AB ve çapraz menşe kümülasyonu sistemine dahil ülkeler dışında değerlendirilecek olup, bu amaçla ibraz edilen belgelerde BK’nın menşe ülke olarak beyan edilmesi halinde, eşya ilave gümrük vergisine tabi olacaktır.


Kaynak : Ticaret Bakanlığı

119 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page